تحولات لبنان و فلسطین

۲۷ آبان ۱۴۰۲ - ۰۷:۳۸
کد خبر: 936518

جنگ غزه گرچه در ابتدا یک تنش میان رژیم صهیونیستی و فلسطین بود اما طولانی شدن آن و تحولاتش موجب شده عملاً دولت‌ها در دو دسته صف‌آرایی داشته باشند.

بدین ترتیب کشورهای بسیاری مناسبات خود با سایر دولت‌ها را بر پایه همین تحولات پی‌ریزی می‌کنند. روابط ایران و ترکیه درپی رقابت‌ها و اختلافات منطقه‌ای و مسائل حوزه قفقاز دچار شکاف شد، اما رویکرد همسوی این دو کشور در مسئله غزه و حمایت از حماس موجب نزدیکی دوباره دیدگاه‌ها شده است. 

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در مسئله جنگ غزه سرانجام به محکومیت و انتقاد از اسرائیل پرداخت. همین موضوع می‎تواند به عنوان فرصتی برای کاهش سطح اختلافات و حل مسائل از سوی ایران و ترکیه نگاه شود.

این روزها دولت اردوغان با موضع‌گیری‌هایی تلاش کرده میزان نارضایتی خود از اقدامات رژیم صهیونیستی را نشان دهد، اما در مقابل همچنان حلقه‌های ارتباط با این رژیم را پابرجا نگه داشته است.

همچنین به رسمیت شناختن و تداوم ارتباطات سیاسی با اسرائیل از یکسو و از سوی دیگر عملکرد دولت اردوغان در نحوه حمایت از فلسطین نشان می‌دهد رویکرد ترکیه عملاً تفاوت‌های عمده‌ای نسبت به موضع ایران در این باره دارد.

این در حالی است که ایران از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون از شناسایی رژیم صهیونیستی خودداری کرده و در حمایت از فلسطین اقدامات جدی به صورت عملی انجام داده است.

بسیاری بر این باورند اردوغان این روزها بیش از آنکه اقدامی جدی در راستای حمایت از فلسطین انجام دهد، به دنبال اجرای نمایشی است تا بتواند بخشی از افکار عمومی داخل کشور و نیز موج اسرائیل ستیزی منطقه‌ای را به پذیرش موضع وی متقاعد کند. 

البته شاید مصلحت‌سنجی و تفاوت رویکرد ترکیه در چگونگی حمایت از فلسطین و حماس به فشارهای بیرونی نیز مرتبط باشد؛ زیرا نام‌گذاری گروه حماس به عنوان یک جنبش آزادی‌بخش و انتقاد شدید از رژیم صهیونیستی، موجب تشدید فشارها و موضع‎گیری‌های تند اتحادیه اروپا علیه ترکیه شده است.

اتحادیه اروپا در ماجرای طوفان الاقصی تلاش کرده حماس را به عنوان گروهی تروریستی جلوه دهد اما موضع دولت ترکیه درباره حماس با رویکرد اتحادیه اروپا تفاوت اساسی دارد. همین موجب شده اتحادیه اروپا از طریق ادعاهای نقایص حقوق بشری و دموکراتیک دولت ترکیه، به نوعی آن را برای عقب‌نشینی از موضع خود تحت فشار بگذارد.

تلاش‌های ترکیه برای حل بحران غزه و برقراری آتش‌بس توانسته به تقویت روابط و قرابت رویکردی ایران و ترکیه کمک کند و هر دو کشور در مسیر حمایت از فلسطین گام‌هایی برداشته‌اند. بااین‌حال سابقه سیاست خارجی ترکیه در دهه‌های گذشته نشان می‌‎دهد مواضع سیاسی آن در قبال مسئله فلسطین موقتی بوده و جنبه عملیاتی ندارد، بنابراین نباید انتظار چرخشی اساسی از سوی دولت ترکیه داشت.

با این نگاه موضوع حمایت از فلسطین در معادلات و مناسبات کوتاه مدت میان ایران و ترکیه اثرگذار خواهد بود و صرفاً باب مذاکرات و رایزنی‌های بعدی را باز خواهد کرد. بنابراین در جمع‌بندی باید گفت همسویی مواضع ایران و ترکیه در حمایت از فلسطین تأثیر محدود و ناچیزی بر روند حل و فصل سایر مسائل موجود میان دو کشور همچون مبارزه با تروریسم و امنیت مرزی، رقابت کریدوری، مناقشه حوزه قفقاز، سوریه و پیمان‌های امنیتی و دفاعی ترکیه با ناتو خواهد داشت.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.